eskişehir – merkez – atalan tekke köyü
Türbe, plan, destek sistemi malzeme ve teknik özelliklerine dayanılarak 14. yüzyıla tarihlenmektedir.
Köyün kuzeyinde, Tekke meydanı denilen yerde, kuzeybatısına bitişik olarak sonradan yapılmış bir sundurma ile birlikte yer alan sekizgen planlı, tek katlı yapı, kubbe ile örtülüdür.
Günümüzde, dıştan kiremit kaplı sekiz yüzeyli kırma çatı içerisine alınmış bulunan kubbesinin sekizgen cepheli kasnağı, beden duvarlarından içeride yer almaktadır. Tüm cepheler dışa taşkın düz bir silme ile sonlanmaktadır. Türbenin kuzey cephesine sonradan bitiştirilerek inşa edilmiş bir yapının içerisinde kalan kuzey duvarında, eksenden doğuya kaymış basık kemerli bir giriş kapısı yer alır. Kapının üzerinde dikdörtgen biçiminde bir niş bulunmaktadır. Yapının doğu ve batı cepheleri sağırdır. Güneydoğu ve güneybatı cephe eksenlerinde dikdörtgen biçimli parmaklıklı birer pencere bulunur. Güney, güneydoğu ve güneybatı cephelerinin saçak altlarına kare biçimli ikişer yuva açılmıştır. Bu yuvaların, sonradan yapılmış ahşap bir sundurmaya ait olduğu düşünülebilir.
Yapının kubbesi doğrudan duvarlara otunnaktadır. Dış cephe düzenlemesi, kapı ve pencere biçimleri içe yansımaktadır. Gün y duvarında sivri kemerli yarım yuvarlak bir mihrap nişi vardır. Diğer duvarlarda eksenlerde dikdörtgen biçiminde birer niş yer almaktadır. Mekanın ortasında, sonradan yerleştirilmiş doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen prizma gövdeli bir sanduka bulunur.
Türbenin tüm duvarlarında düzenli örgü ile moloz taş, kubbe kasnağında düz istifle tuğla, tüm iç ve dış duvarlarda sıva, pencere kasalarında ahşap kapı kasa ve kanadıyla pencere parmaklıklarında demir malzeme kullanılmıştır.
Yapının kapısının basık kemeri üzerindeki duvarda yer alan, ortasında daire olan altı kollu yıldız şeklinde Mühr-ü Süleyman ‘ı anımsatan kabartma madalyonun dışında herhangi bir süslemesi bulunmamaktadır.
Kaynak ; Eskişehir Zaviye ve Türbeleri , Anadolu üniversitesi, Prof Dr. Erdal Altınsapan – Doç. Dr. Canan Parla .
Eskişehir Mevlevihanesi , Kesit Yayınları , Dr. Hasan Hüseyin Adalıoğlu – Nizamettin Arslan
