Pazartesi, Mayıs 29, 2023

Şeyh Seyda Muhammed Emin El Hayderi

Seyda Muhammed Emin el-Haydari 1927’de Mardin Nusaybin İlçesine bağlı Kalecik köyünde dünyaya teşrif eylemiş, 2003 yılı baharında 76 yaşındayken hakkın rahmetine kavuşmuştur. Babası Seyda Molla Ahmed el-Hayderî (1887-1937), annesi ise Molla Ali Koçerî’nin kızı Sıddıka hanımdır. Babası Patnos, Erciş ve Dedeli bölgelerinde bulunan Hayderî aşiretinden olup, birinci dünya savaşında doğu cephesinde savaşmış, yaralanınca terhis edilmiş, […]

Şeyh Abdurrahman Aktepe (k.s.)

Diyarbakır – Çınar – Aktepe köyü Şeyh Abdurrahman Aktepe Hazretleri’nin Silsile-i Şerifi Şeyh Abdurrahman hazretleri 1270/18544 yılında Diyarbakır iline bağlı Çınar ilçesinin Aktepe köyünde dünyaya gelmiş ve 29 Mart 1910 tarihinde burada vefat etmiş ve aynı köye defnedilmiştir. Şeyh Abdurrahman hazretleri, Şeyh Hasan-i Nurâni hazretlerinin en büyük oğludur. Aslen Hakkari’li olan Nûrâni hazretleri Hakkari’den ayrılıp […]

Şeyh Hasan El Nurani (k.s.)

Diyarbakır – Çınar – Aktepe köyü Şeyh Hasan El Nurani Hazretleri’nin Silsile-i Şerifi Şeyh Hasan el-Nurani, Diyarbakır velilerindendir. Hasan-El Nurani Hazretleri Hicri 1201 yılında Batman’ın El-Medine köyünde (eski adı Garzan Bölgesinin Koh Köyü) dünyaya gelmişti. Bu Köy Veysel Karani’ye yakın bir köydür. Adı Hasan Lakabı Nuranidir. Daha dünyaya gelmeden önce babasını kaybetmiştir. Annesi oldukça saliha […]

Şeyh Kasım El Toğari (k.s.)

Diyarbakır – Çınar – Altunakar köyünde   Şeyh Kasım El Togari Hazretleri’nin Silsile-i Şerifi Şeyh Kasım, İnsanları Hakk’a dâvet eden, onlara doğru yolu gösterip, hakîkî saâdete kavuşturan ve kendilerine “Silsile-i Aliyye” denilen büyük âlim ve velîlerin otuz üçüncüsüdür. Şeyh Kasım, aslen Derşev aşiretinin Şibli ailesindendir. Şeyh Kasım’ın yaşadığı dönemde Derşev aşireti, Botan’a bağlıydı. Botan ise […]

Mustafa Rakım Efendi

İstanbul – Fatih Atik Ali camii karşısında  

Hz. Nebi Harut (a.s.)

Nebi Harut’un kabri Eğil’in 4 km dışında bulunan Haciyan Mahallesinde Nebi Zülkifl(a.s.)’ın eski kabrinin yanında bulunmakta olup baraj yapımından sonra Dicle Barajı Havzasında kalmıştır. 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerinde Nebi Harut(a.s.)’ın Peygamber olduğu ve kabrinin de Diyarbakır’da bulunduğu bilgisi yer almaktadır. Bunun dışında Nebi Harut’un hayatı ve Peygamberliği hakkında herhangi bir bilgi yoktur. […]

Sultan Suç’a

Diyarbakır – Mardin kapısında , Kervansaray oteli ile Hz. Ömer camiinin karşısından Salnameler göre Sahabe-i kiramdan Sultan Şücaeddin Hazretleri, Diyarbakır’da Mardin kapıda yer alan Hz.Ömer Cami-i Şerifi civarında yer alan türbede medfundur. Türbe-i Şerifi mamurdur ve buraya iki değirmen vakfedilmiştir. Söz konusu türbenin 1869 yılında yıllık geliri 2400 kuruştur. Türbenin mimarı belli değildir. Türbe kesme […]

Hz. Ebu Muhsin(r.a.)

Diyarbakır – Sur içinde. Elazığ caddesinden gazi caddesine girerken hemen solda kale kapısının önünde. ……….  

Hz. Saad Bin Ebu Vakkas (r.a.) – Makam

Diyarbakır – Sur içinde. Elzağı caddesinden gazi caddesine girerken hemen solda kale kapısının önünde.     Sur İlçesi’nde, Ulu Beden Burcu’nun arkasında, çevresi demir parmaklıkla çevrilmiş iki kabir bulunmaktadır. Mezar taşlarından birinde sonradan yazıldığı anlaşılan Türkçe “Sahat b. Vakkas Ebu’l-Muhsin” yazısı bulunmaktadır. Diğer kabirde ise Arakçîn Baba diye de bilinen Şeyh Mehmed-i Berzencanî medfûndur “Sahat b. […]

Şeyh Sadık Ali – Sarı Saltuk

Diyarbakır – Sur içinde. Urfa kapının tam karşısında. Sarı saltuk mesicidnin içinde. Melik Ahmet paşa caddesinin hemen başında. Urfa Kapı’da bulunan Gülşeniler Tekkesinde metfundur. Türbede Sarı Saltukla birlikte Gülşen-i Alizade ve Hacı Salih Hafız Efendi de yatmaktadır. Rivayetlere göre Sarı Saltuk gezgin bir evliyadır. Gazalara da katılmıştır. İnanışa göre Diyarbakır da yaptığı bir savaş sırasında […]

Hz. Süleyman İbn Halid (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde . Kale içinde Hazreti Süleyman camiindedir. Diyarbakır’ın en önemli manevi mekanlarında biri olan Hz. Süleyman camii, Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından 1115-1160 yıllarında yapılmıştır. Nasıriye camii , Hz. Süleyman Camii ve Kale camii olmak üzere üç isimle anılır. Caminin bitişiğinde Diyarbakır’ın fethinde şehit olmuş Süleyman ibni halid dahil , 27 sahabe bu […]

Hz. Süleyman İbn Halid(r.a.) ve 27 Sahabe

Diyarbakır – sur içinde . Kale içinde Hazreti Süleyman camiindedir. Diyarbakır’ın en önemli manevi mekanlarında biri olan Hz. Süleyman camii, Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından 1115-1160 yıllarında yapılmıştır. Nasıriye camii , Hz. Süleyman Camii ve Kale camii olmak üzere üç isimle anılır. Caminin bitişiğinde Diyarbakır’ın fethinde şehit olmuş Süleyman ibni halid dahil , 27 sahabe bu […]

Hz. Mir Seyyaf (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde ; Mardin kapısından (SultanŞuca Türbesinden) Yıkıkkaya sokağına doğru iniyoruz. Burada Çukurlu sokağın başında Üzerinde levha olmayan türbe de medfundur. Diyarbakır’ın fethi sırasında şehit düşen sahabelerdendir. Diyarbakır Salnamesinde Sahabe-i kiram olduğu belirtilir ve Karadeniz nam mevkide metfun olup , türbesi mamurdur denmektedir.

Hz. Ebu Mucin (Hançer-i Güzel) (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde. Hançerli Sultan camiinin yanında. Meryem Ana kilisesinin arkasında yer alır . Açık adres olarak da; Melik ahmet paşa caddesinde bulunan Melik Ahmet paşa camiinin karşısındaki Bekirpaşa sokağının sonunda. İyaz Bin Ganem (r.a.) komutasındaki İslam ordusuyla Diyarbakır’ı fethe gelen sahabelerden olduğu rivayet edilir. Hakkında kaynaklarda çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Halk arasındaki inanışa […]

Hz. Malik-i Ejder (r.a.)

Diyarbakır – Sur içinde Ragıbiye camiinin(defterdar camii) hemen yanındadır.Melik ahmet paşa caddesinin ulu camii tarafından caddeye girdiğimiz ilk solda 50 mt ileridedir. Sahabe-i Kiramdan Malik-i ejder hazretleri Defterdar caminin 20 mt ilerisinde metfundur. Hayatı hakkında herhangi bir bilgi yoktur. H.1316 (1898-1899) yılına gelindiğinde, herhangi bir vakıf geliri bulunmayan türbesi yıkılmaya yüz tutmuş. Diyarbakır Valisi Halid […]

Diyarbakır ve Sahabe

Diyarbakır’da Fetih sırasında şehit olan 40 sahabe ve eceliyle ölenlerle birlikte 500 sahabenin kabrini olduğu rivayet edilir. Diyarbakır’da tarihte 4 mezarlık vardı. Bu mezarlardan Urfa kapı ve Dağ kapı mezarlarının yakın zamanda kalktığını görüyoruz. Geriye Yenikapı ve Mardinkapı mezarlıkları kalmaktadır. Yaşlılardan öğrendiğimize göre iptal edilen mezarlardaki kemikler Mardin kapı mezarlığına nakledilmiştir. Bu durumda Şam’daki sahabe […]

Hz. Danyal (a.s.) – Makam – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – İlçe Emniyet amirliğinin arka bahçesinde Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde yapılan çalışmalarda Hz. Danyal(a.s.) ait olduğu iddia edilen bir mezar bulundu. Eğil ilçe Emniyet müdürlüğü arka bahçesinde bulunan ve bir zamanlar türbe olduğu anlaşılan kalıntı üzerinde çalışma yapan akademisyenler, mezarın Danyal(a.s.) ‘ a ait olabileceği fikri üzerinde birleştiler. Burasının makamı mı yoksa kendi […]

Nebi Ömer ( İbn Pir-i Can)

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta İÖ 900 -1000 yılları arasında Hz. Süleyman(a.s.) döneminde yaşamıştır. Hindistanlı ve Nebi Harun-ı Asefi’nin akrabasıdır. Hz. Süleyman’ın emri ile feth ve dinin yayılması için Harun-ı Asefi ile birlikte Eğil bölgesine feth etmeye gelmişlerdir. Burada yaşamış ve burada vefat etmiştir. Nebi Ömer(İbn […]

Nebi Harun-i Asefi (k.s.)

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta İÖ. 1000 – 900 yılları arasında yaşamış ve Hz. Süleyman’ın katibidir. Berhiya’nın oğludur.Adı Asaf bin Behriyadır.( Bugun Eğil’ de Hz. Asaf’a hürmeten Asaf ismi çok kullanmaktadır) İÖ 971 yılında Süleyman Peygamber’in hükümdarlığı sırasında, İsrail en geniş sınırlarına ulaşmış ve yükselme dönemini […]

Hz. Nebi Zünnun (Yunus) (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğilde İlçe merkezinden Dicle barajına doğru giderken köy yolunun başlangıcında. Enbiya suresi 87. ayette’ Zünnun’u(Yunus’u) da an denmektedir. Tefsirlerde Zünnun : Balık sahibi anlamında kullanılır. Zünnun tefsirlerde ve islam tarihinde Yunus(a.s.) olarak anılmaktadır. Eğil bölge olarak Hz. Yunus’un yaşadığı devletin içindedir. Hükümdar Sardanepel Hz. Yunus’a ” Ben yalnız Ninova’nın değil bir ucu Fırat […]

Hz. Hellak (a.s.)

Diyarbakır – Eğil ‘de İlçe merkezi girişindeki kabristanda İÖ 100 yılında yaşamış olan Nebi Hallak(a.s.) , Hz. Zekeriya’nın akrabasıdır. 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerin’de ” Nebi Hallak’ın Peygamber olduğu ve kabrinin Eğil’de olduğu” belirtilir. Bir rivayete göre ; Nebi Hallak Peygamberlerin berberi olduğu ve peygamberler öldükten sonra da yaşadıklarından dolayı saç ve sakalları […]

Hz. Elyesa (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta Asur Kralı III. Salmasar İsrailoğulları’nı kuzeye Amid bölgesine sürgün etmiştir.Hz. Elyesa(a.s.) ve Hz. Zülkifl(a.s.) ın ailelerinin bu sürgünde yurtlarından çıkarıldıkları ve Eğil’e yerleştikleri tahmin edilmektedir. Hz. Elyesa’nın adı Kur’an-ı Kerim’de ; ”İsmail, Elyesa, Yunus ve Lutu da(hidayete erdirdik). Hepsini alemlere üstün kıldık” […]

Hz. Zülkifl (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta Zülkifl(a.s.)’ın peygamberlik bölgesi tüm Mezopotamyadır. Asur Kralı III. Salmasar İsrailoğulları’nı kuzeye Amid bölgesine sürgün etmiştir.Hz. Elyesa(a.s.) ve Hz. Zülkifl(a.s.) ın ailelerinin bu sürgünde yurtlarından çıkarıldıkları ve Eğil’e yerleştikleri tahmin edilmektedir. Zülkifl (a.s.) İÖ . 846 da doğmuştur. Babasının adı Buzi’dir. Buzi […]

Hz. Nebi Harut (a.s.)

Nebi Harut’un kabri Eğil’in 4 km dışında bulunan Haciyan Mahallesinde Nebi Zülkifl(a.s.)’ın eski kabrinin yanında bulunmakta olup baraj yapımından sonra Dicle Barajı Havzasında kalmıştır. 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerinde Nebi Harut(a.s.)’ın Peygamber olduğu ve kabrinin de Diyarbakır’da bulunduğu bilgisi yer almaktadır. Bunun dışında Nebi Harut’un hayatı ve Peygamberliği hakkında herhangi bir bilgi yoktur. […]

Hz. Danyal (a.s.) – Makam – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – İlçe Emniyet amirliğinin arka bahçesinde Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde yapılan çalışmalarda Hz. Danyal(a.s.) ait olduğu iddia edilen bir mezar bulundu. Eğil ilçe Emniyet müdürlüğü arka bahçesinde bulunan ve bir zamanlar türbe olduğu anlaşılan kalıntı üzerinde çalışma yapan akademisyenler, mezarın Danyal(a.s.) ‘ a ait olabileceği fikri üzerinde birleştiler. Burasının makamı mı yoksa kendi […]

Hz. Nebi Zünnun (Yunus) (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğilde İlçe merkezinden Dicle barajına doğru giderken köy yolunun başlangıcında. Enbiya suresi 87. ayette’ Zünnun’u(Yunus’u) da an denmektedir. Tefsirlerde Zünnun : Balık sahibi anlamında kullanılır. Zünnun tefsirlerde ve islam tarihinde Yunus(a.s.) olarak anılmaktadır. Eğil bölge olarak Hz. Yunus’un yaşadığı devletin içindedir. Hükümdar Sardanepel Hz. Yunus’a ” Ben yalnız Ninova’nın değil bir ucu Fırat […]

Hz. Hellak (a.s.)

Diyarbakır – Eğil ‘de İlçe merkezi girişindeki kabristanda İÖ 100 yılında yaşamış olan Nebi Hallak(a.s.) , Hz. Zekeriya’nın akrabasıdır. 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerin’de ” Nebi Hallak’ın Peygamber olduğu ve kabrinin Eğil’de olduğu” belirtilir. Bir rivayete göre ; Nebi Hallak Peygamberlerin berberi olduğu ve peygamberler öldükten sonra da yaşadıklarından dolayı saç ve sakalları […]

Hz. Elyesa (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta Asur Kralı III. Salmasar İsrailoğulları’nı kuzeye Amid bölgesine sürgün etmiştir.Hz. Elyesa(a.s.) ve Hz. Zülkifl(a.s.) ın ailelerinin bu sürgünde yurtlarından çıkarıldıkları ve Eğil’e yerleştikleri tahmin edilmektedir. Hz. Elyesa’nın adı Kur’an-ı Kerim’de ; ”İsmail, Elyesa, Yunus ve Lutu da(hidayete erdirdik). Hepsini alemlere üstün kıldık” […]

Hz. Zülkifl (a.s.) – Diyarbakır

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta Zülkifl(a.s.)’ın peygamberlik bölgesi tüm Mezopotamyadır. Asur Kralı III. Salmasar İsrailoğulları’nı kuzeye Amid bölgesine sürgün etmiştir.Hz. Elyesa(a.s.) ve Hz. Zülkifl(a.s.) ın ailelerinin bu sürgünde yurtlarından çıkarıldıkları ve Eğil’e yerleştikleri tahmin edilmektedir. Zülkifl (a.s.) İÖ . 846 da doğmuştur. Babasının adı Buzi’dir. Buzi […]

Hz. Ebu Muhsin(r.a.)

Diyarbakır – Sur içinde. Elazığ caddesinden gazi caddesine girerken hemen solda kale kapısının önünde. ……….  

Hz. Saad Bin Ebu Vakkas (r.a.) – Makam

Diyarbakır – Sur içinde. Elzağı caddesinden gazi caddesine girerken hemen solda kale kapısının önünde.     Sur İlçesi’nde, Ulu Beden Burcu’nun arkasında, çevresi demir parmaklıkla çevrilmiş iki kabir bulunmaktadır. Mezar taşlarından birinde sonradan yazıldığı anlaşılan Türkçe “Sahat b. Vakkas Ebu’l-Muhsin” yazısı bulunmaktadır. Diğer kabirde ise Arakçîn Baba diye de bilinen Şeyh Mehmed-i Berzencanî medfûndur “Sahat b. […]

Hz. Süleyman İbn Halid (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde . Kale içinde Hazreti Süleyman camiindedir. Diyarbakır’ın en önemli manevi mekanlarında biri olan Hz. Süleyman camii, Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından 1115-1160 yıllarında yapılmıştır. Nasıriye camii , Hz. Süleyman Camii ve Kale camii olmak üzere üç isimle anılır. Caminin bitişiğinde Diyarbakır’ın fethinde şehit olmuş Süleyman ibni halid dahil , 27 sahabe bu […]

Hz. Süleyman İbn Halid(r.a.) ve 27 Sahabe

Diyarbakır – sur içinde . Kale içinde Hazreti Süleyman camiindedir. Diyarbakır’ın en önemli manevi mekanlarında biri olan Hz. Süleyman camii, Nisanoğlu Ebul Kasım tarafından 1115-1160 yıllarında yapılmıştır. Nasıriye camii , Hz. Süleyman Camii ve Kale camii olmak üzere üç isimle anılır. Caminin bitişiğinde Diyarbakır’ın fethinde şehit olmuş Süleyman ibni halid dahil , 27 sahabe bu […]

Hz. Mir Seyyaf (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde ; Mardin kapısından (SultanŞuca Türbesinden) Yıkıkkaya sokağına doğru iniyoruz. Burada Çukurlu sokağın başında Üzerinde levha olmayan türbe de medfundur. Diyarbakır’ın fethi sırasında şehit düşen sahabelerdendir. Diyarbakır Salnamesinde Sahabe-i kiram olduğu belirtilir ve Karadeniz nam mevkide metfun olup , türbesi mamurdur denmektedir.

Hz. Ebu Mucin (Hançer-i Güzel) (r.a.)

Diyarbakır – sur içinde. Hançerli Sultan camiinin yanında. Meryem Ana kilisesinin arkasında yer alır . Açık adres olarak da; Melik ahmet paşa caddesinde bulunan Melik Ahmet paşa camiinin karşısındaki Bekirpaşa sokağının sonunda. İyaz Bin Ganem (r.a.) komutasındaki İslam ordusuyla Diyarbakır’ı fethe gelen sahabelerden olduğu rivayet edilir. Hakkında kaynaklarda çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Halk arasındaki inanışa […]

Hz. Malik-i Ejder (r.a.)

Diyarbakır – Sur içinde Ragıbiye camiinin(defterdar camii) hemen yanındadır.Melik ahmet paşa caddesinin ulu camii tarafından caddeye girdiğimiz ilk solda 50 mt ileridedir. Sahabe-i Kiramdan Malik-i ejder hazretleri Defterdar caminin 20 mt ilerisinde metfundur. Hayatı hakkında herhangi bir bilgi yoktur. H.1316 (1898-1899) yılına gelindiğinde, herhangi bir vakıf geliri bulunmayan türbesi yıkılmaya yüz tutmuş. Diyarbakır Valisi Halid […]