İstanbul – Eyüp – Sofu karaali çavuş camii mihrabında

İstanbul fethine iştirak eden mutlu kumandanlardandır. Eyüp Eskiyeni mescidini yaptıran Kasım Çavuş’un kardeşidir. Eyüp, Sofular mescidini yaptırmış ve caminin mihrabı önünde defnolunmuştur. Kabir taşı yenidir, yazısı sülüsdür:

Ebu’l-Feth Sultan Mehmed Han Hazretlerinin
Çavuşlarından sahibü’l-hayrat
Sofi Kara Ali Çavuş Efendi
ruhu için Fatiha. (Sene: 1200)

kitabesi yazılıdır.

Sofular Kara Ali Mescidi, Zekâi Dede Sokağı üzerinde ve Eski Sofalar Caddesinin tam karşısında olup sol tarafında büyük bir bostan vardır. Zekâi Dede Sokağı yeni açılan Eyüp Edirnekapı Bulvarı tarafından ikiye bölünmüş ve ufak bir kısmı, Kurukavak tarafında kalmıştır. Hadika’da şu bilgi vardır:
“Banisi Çavuş Ali Ağa’dır. Zamanla vakfı yok olmuş ve Şeyhülislam Hoca Sa’deddin Efendi Servi Mescidi vakfından vazife göstermiştir. Minberini Arpacı Hayreddin Mescidi İmamı Şeyh Abdullah Efendi koşmuştur ki, bu kitabın yazarı Hafız Hüseyin Efendinin asr-ı ricalindendir. Mescidin mahallesi vardır.” Mabet, Sofu Ali Çavuş Mescidi adı ile de anılır. Arazinin meylinden dolayı avluya 9-10 basamakla inilir. Duvarları kargir çatısı ahşaptır. Mihrabı dışa taşmalıdır. Son cemaat yeri tamamen yıkılmış iken 1975’de yeniden yapılmış ve mabet de bu sırada onarılmıştır. 1977’de yeniden yapılmış ve mabet de bu sırada onarılmıştır. 1977 senesi başında ibadete açılmıştır. Son cemaat yerinde bir mihrab ve 9 ahşap sütunun taşıdığı bir revak vardır. Çatısı ahşaptır. Kapısı ortada olmayıp yandadır. Kitabesi yoktur. Pencere kapakları bozulmadan günümüze intikal etmiştir. Zincirleri bile üstünde durmaktadır. Topuzlu parmaklıkları da zamanındandır. Minare kaidesi, iki sıra tuğla ve bir sıra kesme taştandır.

Kaynak: (Gezi Notu) (Hadika 1/269) (Ayverdi, Fatih Devri 111/498) (T. Öz. İst Ca.
1/123) (Osm. Arş. Evkaf Def. III. No: 25004)

Kaynak ; İstanbul Evliyaları ve Fetih Şehidleri – Şevket Gürel , İstanbul’daki Tarihi Türbe ve Mescidleri İmar Vakfı , 1988