Ağrı – doğubeyazıd da ahmed hani camii yanındaki aile kabristanında

Yukarı Doğubayazıt’ta aile kabristanlığında türbesi bulunan Seyyid Mehmet Emin Efendi’nin (1854-1914) babası Abdülaziz Efendidir. Anlatılır ki, zamanının büyük kısmını evinde geçirirmiş. Niye çıkmadığını soranlara, “Herkes patates soğandan bahsediyor. Allah-u Teala’dan bahseden yok”, dermiş. Seyyid Abdülhakim Doğubayazıt’a her geldiğinde kendisini ziyaret edermiş. Geceleri parmakları arasından sızan ışıkla kitaplarını okur, bu kerametini görenler ise “bu ışıkta satırları sayardık”, derler. Hiç uyumazmış. Oğlu Abdülhakim Efendi, “Ben babamı hiç yatakta görmedim.”, diye anlatır.

Seyyid Muhammed Berzenci müftü olarak Doğubayezid’e gitmişti. Şehrin eşrafı ona hoş geldine gittiler. Müftü efendi, “Bu şehirde alim ve ariflerden kimler vardır?”, diye sorunca, Seyyid Mehmed Emin Efendiden bahsederler. Müftü Efendi onun hususi hallerini bilmediği için bir müddet hoşgeldine gelmesi için bekler. Sonunda o gelmeyince, Müftü Efendi kendisi ziyarete gider. Evine varınca, ikinci kata çıkarıp, “Efendi içerdedir. Siz içeri buyurun.” derler. Müftü Efendi içeri girip selam verir. Kendini tanıtır. Sonra da hoş geldine gelmediği için sitem eder. Bu sitem karşısında, Mehmed Emin Efendi çok müteessir olup oturmasını rica eder. Fakat o anda Müftü Efendi büyük bir dehşet ve korku içinde titremeye başlar. Mehmed Emin Efendinin hanımı Seyyide Medine Hanım, kerametiyle bu halin farkına varıp alt kattan, “Şeyh Efendi misafiriniz korkuyor, onu teskin ediniz.” diye seslenir.

O sırada Mehmed Emin Hazretlerinin oturduğu sedirin altında, bir arslanın saldırmaya hazır vaziyette işaret beklediği görülür. Mehmed Emin Efendi kalkıp eliyle sedirin altına işaret eder. Arslan kaybolur. Misafiri elinden tutup iltifat göstererek teskin eder. Aynı sedirin üzerine oturtur.
Kerametlerini çok gizlediği halde, bu kerameti iradeleri dışında vuku bulmuştur. Müftü Seyyid Muhammed Berzenci başından geçen bu hadiseyi Efendi Hazretlerinin oğluna aynen anlattıktan sonra, “Senin baban evliya idi. Annen de ondan aşağı değildi. Bunu benden işitmiş ol.”, der.

Mehmed Emin Efendinin kitapları, malları ve hayvanları Rus işgali sırasında Ermeniler tarafından talan edilmiştir. Seyyide Vesile ve Hatice adında iki kızı ve Seyyid Abdülkadir, Muhammed Musa, Abdülaziz (Baba Efendi), Abdülaziz, Abdurrahim, Abdullah (I) ve Abdullah (II) isimlerinde oğulları vardı. Türbesinin üzeri açık olup basit ve özensiz bir türbedir. Türbede devşirme malzemeler bulunmaktadır. Burası değişik dilekler ve hayır duası için ziyaret edilmektedir.
.

Kaynaklar ; Ağrı Evliyaları , Abdulhalim Durma