Kukla Mehmed Bey Türbesi

tarafından
104
Kukla Mehmed Bey Türbesi

kosova – dragahs da brodosan (zinova) köyünün kuzeydoğusunda

Türbenin inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Fakat, Kukli Mehmed Bey’in vakıfnamesinden, türbeyi 1538 yılından daha önce inşa ettirdiğini öğrenmekteyiz. Külliyede türbe ile birlikte cami, hamam, çeşme ve namazgah bulunmaktadır.

Kukli Mehmed Bey Türbesi, Kukli Mehmed Bey Camii’ne bitişik inşa edilmiş olup, aynı avluyu paylaşmaktadır. Türbenin dışında, Kukli Mehmed Bey’in aile fertlerinin kabirleri bulunmaktadir. Türbe, 9.45 x 5.40 m. ölçülerinde, siyahımsı kaya plaklarıyla örtülü kagir bir binadır. Önemli bir mimarî özelliği bulunmamaktadır. Camiye bitişik doğu cephesi hariç diğer cephelerde birer adet pencere yer almaktadır. İçi beyaz badanalı olan türbede dört kabir bulunmaktadır. Kabirler sanduka biçimindedir.

Sadece bir sandukanın baş ve ayak taşları yoktur. Yaşlı köy sakinleri bu kabirlerden girişin sağ tanıfındaki baş sandukanın -kabrin- Kukli Mehmed Bey’e ait olduğunu, yanındakinin eşine, ayak kısmındaikilerden birinin oğluna (solda) diğerinin de (sağda) kızına ait olduğunu bildirmektedirler. Kukli Mehmed Bey çocuklarını hayatta iken kaybettiği için, sarayı yanında inşa ettirmiş olduğu bu türbeye defnettiğine inanılır. Çünkü Kukli Mehmed Beynin öldükten sonra, kendi vasiyeti üzere Zinova’da değil Prizren’de gömüldüğüne dair bir yandan vakıfnamesinden, diğer yandan da Hacı Mehmed Tahir Efendi’nin Menakıb-name’sinin 27. bölümünde yer alan “Onlar bizim Müderris Ali’nin mezarına kadar geldiler, onun cesedini mezarından çıkardılar. Aynı böyle olay Kukli’yle de olagelmiştir, böyle olaylar diğer türbelerimizde gerçekleşmiştir”  tümcelerinden anlaşılmaktadır. Daha sonra ise, Avusturya askerleri tarafindan tahribat gören kabirden cesedinin çıkarılarak Zinova’da (Brodosanda)ki mevcut olan türbesinde yeniden defnedildiği muhtemeldir.

Kukli Mehmed Bey’in kabri yanında, eşine ait olan mezarda ayak taşı mevcutken baş taşı yoktur. Oğluna ait kabrin baş ve ayak taşı mevcuttur. Dört köşeli olan kabir taşı kitabetidir ve üstünde baştaşı taklidi vardır. 80 x 12 cm. boyutunda ve sülüs ile yazılan kitabe metninden bu kabrin Süleyman Bey bin Mehmed Bey’e, yani Kukli Mehmed Bey’in oğlu Süleyman Bey ait olduğu anlaşılmaktatır. Kızına ait kabirde ise ne baş ne de ayak taşı mevcuttur. Türbe içinde kırık ve okunaklı olmayan daha birçok kitabeli taş mevcuttur. Türbedeki tüm sandukalar yeşil örtü ile örtülüdür.

Türbenin inşa kitabesi bulunmamaktadır. Türbede Kukli Mehmcd Bey kabrinin, baş taşının kitabeli olduğu görülmektedir. Baş kısmı ve gövdesi kırık olan taş, demir çubuklarla koruma altına alınmıştır. Bu nedenle kitabesi okunamaz hale gelmiştir.

 

Kaynak ; Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri – Mehmet z. İbrahimgil Neval Konuk – Türk Tarih Kurumu yayınları