Emir Dede ( Emir Han ) – İzmir

İzmir – Bayındır’da Emir çeşme sokak sonunda.

Bayındır fetih ve yerleşim tarihinin en kayda değer adlarının başında yer alan Emir han, Emirli köyünün kurucusudur. Yerleşim halkı onu daha çok Emir Dede olarak ifade etmektedir. Halk bilgisine göre, Bizans ile yapılan savaşta, ağır yara almış, uzun süre tedavi edilse de bir süre sonra şehit olmuştur.Aynı aktarımlar Afyon’un Emirdağ kazasının tarihçesinde de yer almaktadır. Bu da Emirli’deki mezarın makam mezarı olduğunu göstermektedir.

Emir han, kayıtlarda ETHEMZADE olarak ele alınmaktadır. Çocukları Ahi Tosun ve Ahi Ahmet Bayındır tarihinde etkileri olan ünlülerdendir. Belgeler, Bayrami tarikatına bağlı olduklarını ortaya koymaktadır. Hatta Emir Han’ın kızı, Hacı Bayram Veli için türbesinde “ yevmi iki cüz kırat” koşulu koyarak tarikat bağlantısını dile getirmektedir.

Bayındır Belediyesi tarafından Hatay Mahallesi’nde Emir Dede Türbesi ve tescilli Kara Selviler, 1530 tarihli Emir Dede Çeşmesi ve Tescilli Çınar ile Adak yerinin çevre düzenlemesi yapılmış ve 2012’de Tahtacı Dernekleri’nin 21. Şubesi, Hatay Mahallesi’nde açılmıştır.

Kaynak : A. MUNİS ARMAĞAN :Tarihin Gizemli Kenti Bayındır
http://www.erolsasmaz.com
Not ; Fotoğrafları kullanmamıza izin veren Erol Şaşmaz Bey’den Allah razı olsun

Gölbaşlı Baba

İzmir’in Bayındır ilçesi Yakapınar köyü, köy mezarlığında

Gölbaşlı Baba hakkında detaylı bilgi yoktur.İlginç olan bir köy mezarlığı olarak Yakapınar köy mezarlığı çok büyük, oldukça düzenli ve bakımlı olması şaşırtıcıdır.

Gölbaşlı baba Bayındır’a ilk gelen Horosan erenlerden olduğu söylenmektedir.Türbe açık mezar şeklinde olup, türbede bulunan ikinci kişi hakkında da bilgi yoktur. Geleneksel olan türbelerde bez bağlamak dilek tutmak bu türbede ziyadesiyle görülmektedir.

Kaynak;
http://www.erolsasmaz.com
Not ; Fotoğrafları kullanmamıza izin veren Erol Şaşmaz Bey’den Allah razı olsun

Kelleci Baba

İzmir’in Bayındır ilçesinde Emirli mahallesi sınırlarında Kelleci Baba sokağın ormanla birleştiği yerdedir

Rufai tarikatına mensup olduğu bilinen Kelleci Dede’ye ait türbe 450-500 yıllık olup, yeni restore edilmiştir. Bayındır’a ilk yerleşen Türkmenlerden olduğu söylenen eren hakkında fazla bilgi yok.Türbedeki diğer kişi hakkında da bilgi yok. Açık mezar şeklinde olan türbedeki anıt ağaçlar dikkat çekmektedir.

Kaynaklar ;
http://www.erolsasmaz.com
Not ; Fotoğrafları kullanmamıza izin veren Erol Şaşmaz Bey’den Allah razı olsun

Eskici Dede

İzmir – Bayındır’da Bayındır Stadyumunun hemen arkasında

Eskici Dede türbesi, kare planlı, baldaken tarzında inşa edilmiş olup üzeri sekizgen kasnakla örtülüdür. 1996’da yapılan onarımlar sonucu dış cephesi önemli ölçüde değişmiş ve yapı özgünlüğünü kaybetmiştir. Türbenin içinde iki mezar bulunmaktadır. Güneydeki diğerine göre daha büyüktür. Okunabilen mezar taşında 1517 yılı ve Ali bin Emre ismi dikkati çeker. Ali bin Emre , Hacı Sinan Külliyesinin banisi olan Hacı Sinan’ın babasıdır. Mezar taşı ve yapının plan özelliği göz önüne alındığında türbeyi XVI. Yüzyıla tarihlendirmek mümkündür.
Rivayete göre: Hacı Sinan külliye yaptırdığından dolayı kibirlenebileceğini düşünerek camiye gitmez.Bunu duyan devrin komutanı yaverine : (Camiyi yaptıran adamı camiye getirmezsen seni cezalandırırım ) der. Yaver Eskici Dedeye durumu anlatır. Dede, Yavere sabırlı olmasını tavsiye eder. Daha sonra Eskici Dede ayağa kalkar önündeki önlüğü çıkarır, yavere: (Elini ver ve sağ ayağını ayağıma bas ve gözünü yum ) der. Bir süre sonra Dede yaverden gözünü açmasını işter. Yaver karşısında Kabe-i Muazzam-ı görür.Dede yavere bu olayı kimseye anlatmamasını aksi halde bulundukları yerde hemen öleceğini söyler. Cuma namazını Kabe de kıldıktan sonra geri dönecekleri zaman yaver oraya gidipte döndüklerinin kanıtı olarak bir hurma dalını meyvesi ile beraber koparır. Geri dönerler. Komutan yavere Eskici Dedeyi niçin getirmediğini sorar. O da daha fazla dayanamıyarak üzerinde hurma bulunan dalı gösterip her şeyi anlatır.o anda Dede evinde yaver de komutanın yanında ruhlarını teslim eder.
Her ikisinin de bugün türbenin bulunduğu yerde gömülüdür.

Kaynaklar ;
Abdulhalim Durma , İzmir Evliyaları ,
http://www.erolsasmaz.com
Not ; Fotoğrafları kullanmamıza izin veren Erol Şaşmaz Bey’den Allah razı olsun

Cinli Mescit Türbesi

İzmir – Bayındır , Kalburcu mahallesi Mescit Sokak üzerinde yer alan Hacı İsmail Ağa Mesciti yanında

Halk arasında cinli mescit  türbesi olarak da anılmaktadır. Mescit, ve türbe  Bayındır vakıfları içinde 464 ağaca sahip en büyük vakıftır. Hacı İsmail Ağa mescidi (cinli mescit ) Bayındırın ilk süreç yapılarındandır.Tarih olarak da Hacı Sinan Cami ile aynı dönem eseridir.  (1530-1540 ) Cinli mescidin haziresine 3 adet büyük, 3 adet küçük çocuk mezarları bulunmaktadır.Özellikle bahçesinde yer alan çocuk mezarları, baninin kutsiyetini ifade etmektedir. Ölen çocuklar Hacı İsmail in koruyuculuğuna teslim edilmektedir. Hacı İsmail Tire de de Hisar Camisinin (Tahtakale Camisi ) de banisidir.

Gömeç Baba

 

İzmir İli Bayındır İlçesi Gömeçli semtinde bulunan türbe klasik Osmanlı türbelerindendir. Yüksek bir platforma dört kolon sütün üzerine sekizgen kasnaklı kubbeli bir türbedir.
Gömeç Baba Türbesi ;1600 yıllarında yaşamış, İslam hukuku hakkında fetvalar vermiş Ahmet Hulusi Efendinin talebesi Ahmet e aittir.

Kaynak
Abdulhalim Durma , İzmir Evliyaları ,
http://www.erolsasmaz.com
Not ; Fotoğrafları kullanmamıza izin veren Erol Şaşmaz Bey’den Allah razı olsun