Terme’nin merkez Cumhuriyet Mahallesi’ndeki Pazar Camii’nin doğu bitişiğinde bulunmaktadır.
TARİHÇE: Ahşap türbenin güney cephesinin üst kısmında iki sıra halinde istif edilmiş sekiz satırlık bir tamir kitabesi bulunmaktadır. Kitabeden türbenin, H.1256 / M. 1840 yılında, “İmamzâde Es-Seyyid Mahmud” tarafından “AmeleUsta Muhammed bin Memiş Arhavili” ye tamir ettirildiği anlaşılmaktadır. Ağaç üzerine yazılarak duvara yerleştirilen yaklaşık 3.50 x 0.30 m. ölçülerindeki kitabe, satır aralarında çizgilerle kartuşlara ayrılarak usta ve bani kayıtları düşülmüştür. Kitabenin metni şöyledir:”Hoş ziyaretgâh mahaldır, tekkeden olmaya ba’id / Hem teveccüh et Hûda’ya olasın daim said Sıdk ile eyle duayıömrünüz olsun mezid / Vasıta et, tekkesin kıl niyaz Hûda’ya çok Ne güzel etmiş müzeyyin tekkenin tamirini /Evliyalar hürmetine ber murad et, sen onun mucidini Ne kadar etsen ziyaret, çok eder himmetini / Vasıta et,tekkesin kıl dua Yezdan’a çok Sahibu’l-hayrat imamzade es-seyyid Mahmud, gafere leh sene 1256 / Amele UstaMuhammed bin Memiş Arhaveli”Türbenin bundan önceki hali bilinmemekle birlikte şimdiki yapının 1840’dan kalma olduğu anlaşılmaktadır. Yöreyle ilgili yayınlarda, türbede yatan zâtın, camiyi yaptıran/tamir ettiren evliya/denizci bir şahıs olduğu şeklindeki rivayetler kaydedilmiştir.
MİMARİ ÖZELLİKLERİ: Tekke olduğu bilinen bu yerde hamam, aşevi bulunmakta büyük çınar ağaçları görülmektedir4.50 x 2.80 m. boyutlarındaki türbe, köşelerde Kurt boğazı geçmelerle tutturulmuş ahşap perdelerle yığma olarak inşa edilmiştir. Kırma çatıyla örtülü türbenin taş bir su basman üzerinde yükseldiği görülmektedir. İçerisindeki ahşapsanduka, çürüyen eskisinin yerine 1987’de yapılan yeni bir sandukadır. Türbede kayda değer mimari bir unsur görülmez
RİVAYET: Yöre halkı tarafından evliya olarak nitelendirilen ve korunan Es Seyyid Mahmut Türbesi hakkında çeşitli rivayetler anlatılmaktadır. Türbe halk tarafından Rıza-i İlahi için veli ziyaretinde bulunmak, hasta olanlar içindeAllah’ın (c.c) izni ile şifa bulmak umuduyla ziyaret edilmektedir
Kaynak ; Samsun Evliyalar Atlası – Ahsen Vakfı ( Allah onlardan razı olsun)
