Vezirköprü ilçesinin merkez mahallelerinden Mehmet Paşa Mahallesi Org. Faruk Cömert Caddesi, 27ada, 1 nolu parselde, ticari iş yerlerine ait dükkânların arasında bulunmaktadır. Bir sıra işyerinin arasında kalantürbe ilk bakışta fark edilememektedir, iki yanında iş yerleri bitişik olarak bulunmaktadır
TARİHÇE: Türbe halk arasında ” Şehit Müftü Mustafa Bey” şeklinde anılmaktadır. Mezar taşında Osmanlıca“Merhum ve Mağfurun leh Nakşibendi Şeyhlerinden Vezirköprü Müftüsü Hacı Hafız Mustafa Efendi” yazmakta vefatettiği yıl olarak da 1214 rakamı bulunmaktadır.
MİMARİ ÖZELLİKLERİ: Vezirköprü’ye büyük bir han ve kütüphane kurmuş olan Hacı Hafız Mustafa Efendi’nin türbesi kurmuş olduğu kütüphanenin yanında hanın karşısındadır. Türbe camekânlı bir dükkân içerisindedir. Türbeye ait mezarın üzerinde taştan sanduka bulunmaktadır. Baş ve ayak taşları yuvarlak ve sade taştan yapılmakla birlikte gayet gösterişli durmaktadır. Mezar başlığında 9 satırlık Osmanlıca kitabe bulunmaktadır. Mezar sandukası ve taşlarıson yıllarda açık yeşil rengine boyanmıştır. Taştan yapılı sandukanın orta kısmı oval şeklinde açık olup burada toprak ve çiçekler bulunmaktadır.
RİVAYET: Şehit Müftü öğrenimini İstanbul Eyüp’te Abdullah Kaşgari Hazretlerinde ikmal etmiş, daha sonra Vezirköprü’ye gelerek büyük bir han ve Kütüphane kurmuştur. Kurmuş olduğu han Abdülgani Mahallesindeki türbesinin karşısındaki dükkânların bulunduğu yer olarak bilinmektedir. “Müftü hanı denmektedir.” Kütüphane iseyine türbesinin yanındaki iki katlı binadır. Yazmış olduğu kitapları Vali Kazım Paşa zamanında Samsun Gazi Kütüphanesine nakledilmiştir.Vezirköprü’de Müftü olarak görev yaptığı yıllar kesin olarak tespit edilmemeklebirlikte hayat hikayesinden kesitler halk arasında konuşula gelmiştir. Evliyadan bir zat olduğu, kendisinden İslam’auymayan bir fetva istendiği, Vezirköprü’de yaşayan gayri Müslimlerin bütün ısrarlarına rağmen yanlış fetva alamadıkları için şehit ettikleri anlatılmaktadır. 20 Aralık 1799 gecesi Orta Cami’de geceleyin Teheccüd namazınıkılmakta olan Kıldır Zade Mustafa Efendi’yi katiller kementle boğdular. Vücudunu parçalara ayırdılar (Hicri 11 Şaban1214). Şehit edilişinden sonra bir yakınının rüyasında şehit Müftüyü gördüğü ve şehit edildiği evindeki yatağınınyanında kesik parmağının bulunduğunu haber verdiği, kesik parmağının sonradan bulunarak mezarına konulduğu anlatılmaktadır.
Kaynak ; Samsun Evliyalar Atlası – Ahsen Vakfı ( Allah onlardan razı olsun)
