Eğil Peygamberleri – Evliya, Sahabe, Peygamber Kabirleri

Diyarbakır,Diyarbakır Peygamberleri,Genel25 Eylül 201427 Temmuz 2020

Hz. Nebi Harut (a.s.)

Nebi Harut’un kabri Eğil’in 4 km dışında bulunan Haciyan Mahallesinde Nebi Zülkifl(a.s.)’ın eski kabrinin yanında bulunmakta olup baraj yapımından sonra Dicle Barajı Havzasında kalmıştır.

1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerinde Nebi Harut(a.s.)’ın Peygamber olduğu ve kabrinin de Diyarbakır’da bulunduğu bilgisi yer almaktadır. Bunun dışında Nebi Harut’un hayatı ve Peygamberliği hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
Nebi Harut’un kabri Eğil’in 4 km dışında bulunan Haciyan Mahallesinde Nebi Zülkifl(a.s.)’ın eski kabrinin yanında bulunmakta olup baraj yapımından sonra Dicle Barajı Havzasında kalmıştır.

Kaynak; Nebiler,I. Uluslar arası Sahabiler , Azizler ve Krallar Kenti Diyarbakır Sempozyumu 25-27 mayıs 2009 , diyabakır valiliği ve dicle üniversitesi , Diyarbakır’da Peygamber makam ve kabirleri, Ali Melek

Nebi Harun-i Asefi (k.s.)

Diyarbakır – Eğil – Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta

İÖ. 1000 – 900 yılları arasında yaşamış ve Hz. Süleyman’ın katibidir. Berhiya’nın oğludur.Adı Asaf bin Behriyadır.( Bugun Eğil’ de Hz. Asaf’a hürmeten Asaf ismi çok kullanmaktadır) İÖ 971 yılında Süleyman Peygamber’in hükümdarlığı sırasında, İsrail en geniş sınırlarına ulaşmış ve yükselme dönemini yaşamıştır. Hz. Süleyman fetih ve dinin yayılması için Nebi Harun-u Asefi yi ordularının komutanı olarak atamıştır. Oda kendisi gibi Hindistanlı ve akrabası olan Nebi Ömer(ibni Pir-i Can) ile beraber Eğil bölgesini feth gelmiştir. Rivayete göre; Asurlardan Eğil kalesini almak istemiş fakat kale , çok yüksek olduğundan ele geçirememiştir. Üçüncü kuşatma da kaleye ”eğil” diye bağırdığında kale eğilmiş ve feth edilmiştir.
Neml Suresi 40. ayet; kitaptan(Allah tarafından verilmiş) bir ilim olan bir zat (Hz. Süleyman’a);” Göz açıp kapamadan ben onu sana getiririm” dedi biçimindedir. Burada sözü edilen kişinin Hz. Süleyman’ın veziri Asaf bin Berhiya (Harun Asafi) olduğu ifade edilmektedir.
Nebi Harun-u Asefi’nin kabri Eğil’de ziyaret tepesindedir. Buradaki en eski türbe Nebi Harun türbesidir.1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır salnamelerinde ” Nebi Harun Asefi ” peygamber olarak ifade edilmekte ve mezarının Eğil’de olduğu belirtilmektedir. Türbe içinde bulunan Çiçekli Kufi kitabeye göre yapı 557/1162 tarihinde Nisanoğulları döneminde inşa edilmiştir. Türbe için biri Nebi Harun’a diğeri akrabası Ömer İbni Pir-i Can’a ait iki kabir bulunmaktadır.

Kaynak ; Diyarbakır Kutsal Yerler Atlası ; T.C. Diyarbakır Valiliği , editör Doç.Dr. İrfan Yıldız
Kaynak ; Eğil ve Turizm Peygamberler Kanti Eğil ; Prof. Dr. Yusuf Kemal Haspolat

Hz. Hellak (a.s.)

Diyarbakır – Eğil ‘de İlçe merkezi girişindeki kabristanda

İÖ 100 yılında yaşamış olan Nebi Hallak(a.s.) , Hz. Zekeriya’nın akrabasıdır. 1316/1898, 1321/1903 ve 1323/1905 tarihli Diyarbakır Salnamelerin’de ” Nebi Hallak’ın Peygamber olduğu ve kabrinin Eğil’de olduğu” belirtilir.
Bir rivayete göre ; Nebi Hallak Peygamberlerin berberi olduğu ve peygamberler öldükten sonra da yaşadıklarından dolayı saç ve sakalları uzadığından ; Nebi Hallak gece mezarından kalkar,eline bir fener alır ve Eğil’de kabirleri bulunan Elyesa, Zülkilf ve Harun peygamberi tıraş eder ve yine mezarına dönermiş. Gidip gelirken fenerin ışığı göründüğünden bahsedilir.
Nebi Hallak’ın türbesine insanlar daha çok Çarşamba ve cumartesi , daha çok akıl hastaları, epilepsi , sinirli ve psikolojik açıdan hasta kişiler getirilir , dua edilir ve adak adanır.

Kaynak ; Diyarbakır Kutsal Yerler Atlası ; T.C. Diyarbakır Valiliği , editör Doç.Dr. İrfan Yıldız
Kaynak; Nebiler,I. Uluslar arası Sahabiler , Azizler ve Krallar Kenti Diyarbakır Sempozyumu 25-27 mayıs 2009 , diyabakır valiliği ve dicle üniversitesi , Eğil ve Ergani halkının dilinde medfun Peygamberler, Yrd. Doç. Dr. M. Cengiz yıldız.