Adana – Mıdık Köyünde
Hz, Hızır‘ın Anadolu’daki makamlarından birisi de Mıdık Köyü’ndedir. Mıdık Köyü’ndeki, Hıdır Ziyareti, Hızır makamları içinde en büyük ve görkemlisidir. Çevre halkının ziyarete gösterdiği saygı, türbenin büyüklüğü ile doğru orantılıdır.
Köyün neredeyse tam ortasında olan ziyaret, büyük bir avlunun içerisindedir. Ziyaretin etrafı beton duvarlarla çevrilmiştir ve girişinde büyük bir demir kapı vardır. Bu büyük kapı avluya açılmaktadır. Avlunun sağ tarafı,. gelen ziyaretçilerin yemek yemesi oturması için düzenlenmiştir. Yağmur ve güneşten korumak için de o kısmın üstü örtülmüştür.
Sol tarafta ise yemek pişirmek isteyenler için oda bulunmaktadır. Ziyaretin kendisi ise giriş kapısının tam karşısında avlunun diğer ucundadır. Ayrı bir demir parmaklı kapısı vardır. Ziyaretin binası avlu ve diğer odalarla karşılaştırılınca küçüktür. Hz.Hıdır’ın sandukası odanın sağ tarafındadır. Sanduka yeşil örtü ve Türk Bayrağı ile örtülüdür. Üzerinde de sayfası açık Kur’an’lar vardır. Etrafında oturup ibadet etmek için minderler dayanmak için yastıklar vardır.
Hz.Hıdır Ziyaret‘ inde uyumak yasaktır. Bu yasağın yanında, bir kaç yasak daha vardır. Yasaklar kapının üstünde asılıdır. Bu asılı yazıda ziyareti avludan ayıran demir kapıdan sonra ayakkabı ile gezmek, yemek yemek, mum yakmak yasaktır, denmektedir. Ziyaretin içi ve dışı bu yasakların etkisiyle çok temizdir.
Hz.Hıdır Türbesinin ilk yapılışı hakkında sözlü kaynaklarda bilgi bulunamamıştır. Köyün en yaşlı insanları bile türbenin orada hep olduğunu söylemektedirler. Türbe büyük bir bakım ve onarımdan 1982 yılında geçmiştir. Türbeyi Niyazi Baykam onartmıştır. Daha önceden türbe tahtadan, oldukça eskii ve bakımsızmış. 1982’deki onarımdan sonra türbe bugünkü halini almış. Bugün türbenin onarımı ve gereksinimi için gereken paralar türbenin içindeki yardım kutusundan, ziyareti bilen inanan kişilerden en çok da türbeyi yeniden yaptıran Niyazi Baykam’dan sağlanmaktadır.
Adana – Karşıyaka mah 1
Hz.Hıdır Türbesi Adana’nın Karşıyaka Mahallesi’ndedir. Adana, Karataş yolundan Adana Devlet Hastanesi’ni geçince sağ taraftan girilen Seyhan Mahallesi yolunda 1057 Sokak’tadır.
Adana – Karşıyaka mah 2
Hz.Hıdır (Hızır)‘ın öümsüz olduğuna ve dolaştığına inanıldığı için nur indiği , dede görüldüğü söylenen yerlere yapılan türbelere Hz. Hıdır Türbesi denmiştir. Bu yüzden Anadolu’nun çeşitli yerlerinde Hıdır’ın makamı vardır. Adana’da Hz.Hıdır‘ın en az 5 tane makamı vardır. Karşıyaka’ da aynı sokakta 2 tane Hıdır türbesi vardır.
Ziyaret, Adana’nın Seyhan Mahallesi 1057 Sokak’taki arkası portakal bahçesi olan evlerin birindedir. Hz. Hıdır Türbesi portakal bahçesinin köşesine yapılmış üstü çinkoyla kaplanmış baraka biçiminde bir türbedir.
Türbenin ortasına konulmuş iki sanduka vardır. Bu sandukalardan birisi Hz, Hıdır‘a, diğeri ise yanına gelebilecek arkadaş için yaptırılmıştır. Sandukaların etrafıysa gelen ziyaretçilerin oturması için minderlerle çevrilmiş durumdadır.
Adana – Hadırlı Köyü
Adana ili Seyhan İlçesi Hadırlı Köyünde köye çok yakın makamı vardır. Hz. Hıdır Kimdir: Hz. Hızır olarak da bilinen Hz. Hıdır, Musa peygamber döneminde yaşamış bir veli veya bir peygamber olarak bilinmektedir. Kuran’da ismi açıkça geçmeyen ama “kullarımızdan bir kul” olarak belirtilen kişin Hz. Hıdır olduğu söylenmektedir. Hz. Hıdır zamanında yaşadığı kurak yerin yemyeşil olması sebebi ile 6 Mayıs günü İlyas peygamber ile buluşmasının simgesi olan Hıdırellez Günü bahar bayramının başlangıcı olarak kutlanır. Darda olanların yardımına koşması ile bilinen Hz. Hıdır’ın Türkiye’de birçok makamı vardır.
Hızır gibi yetişmek deyimi, bu inançtan gelir. Türbenin durumu hakkında elimizde herhangi bir bilgi yoktur. Hz. Hıdır ziyaretleri makamdır. Bu makamlar genellikle ya rüyasında veya geceleri mezarın olduğu yere veya herhangi bir yere nur indiğini görürler. Nur inen yere türbe inşası yapılır. Çevresindeki kişileri de bu inanca dahil ederler ve türbe yapılır.
Rüyayı gören kişi rüyada gördüğü kişinin nurunun hangi veliye ait olduğunu göremezse, bu kişinin Hz. Hıdır olduğuna delalettir ve onun makamı yapılır. Ziyaretlerde yatan veya yattığı düşünülen kişiler canlıymış gibi kabul edilmektedir. Bu nedenle saygısızlık yapmamak amacıyla ziyarette sandukanın bulunduğu odada uyunmamaktadır. Uyuyan kişi yarı ölü olur yaptığını bilmez inancı, bilmeden bile olsa kişinin uyurken yapacağı saygısızlığı baştan önlemiş olmaktadır.
Hz. Hıdır türbesinin yanında bulunan ağaçların, Kadir Gecelerinde sabaha kadar namaz kıldığına inanılır.
Kaynak ;
Adana Halk Kültüründe Efsaneleriyle Yatır-Türbe-Ziyaret İnancı , Yrd. Doç.Dr. Zeki Çağımlar , Ceyhan Belediyesi Kültür Yayınları
Adana Ziyaretgahları Türbeler – Makamlar – Ziyaret Yerleri , Taylan Köken , www.sosyodenemeler.blogspot.com
